Năm 2015, bà Rachel Treweek (bên phải) và bà Canon Dame Sarah Mullally (bên trái) được Tổng Giám mục giáo phận Canterbury phong giám mục. Từ năm 1989, Giáo hội Anh giáo đã  phong phụ nữ làm giám mục. © Peter Macdiarmid/Getty Images/AFP.

Ngày thứ hai 24 tháng 5 – 2020, bà Anne Soupa, nhà văn, thần học gia ứng cử vào chức vụ Tổng Giám mục giáo phận Lyon. Một khiêu khích mà mục đích là làm cho mọi người suy nghĩ, bà trách nhiệm việc mình làm. Sơ Dominique Waymel, thần học gia Dòng Tông đồ Thánh Gioan cho rằng sáng kiến này chưa đúng lúc.

“Tôi muốn chất vấn về vấn đề phụ nữ”

Bà Anne Soupa, thần học gia, nhà chú giải Kinh Thánh, ứng cử vào chức vụ Tổng Giám mục giáo phận Lyon.  © Editions Salvator.

“Sau bức thư xin ứng cử của tôi, tôi nhận được một số lượng phản ứng đáng kinh ngạc. Điều này chứng tỏ vấn đề đã thật sự được đặt ra. Một tổng giám mục phụ nữ, tại sao lại không? Tôi muốn chất vấn về vấn đề phụ nữ và quản trị trong Giáo hội. Tôi cảm thấy bị đụng chạm vì sự vô hình của phụ nữ trong lĩnh vực công cộng của giáo hội công giáo. Đôi khi họ có các trách nhiệm quan trọng, về thứ trật kỹ thuật, ngân quỹ chẳng hạn, nhưng đó có thật sự là các bộ, các chức vụ có trách nhiệm mục vụ không? Nhất là không có phụ nữ linh mục, phụ nữ giám mục, phụ nữ phó tế. Họ không có quyền bỏ phiếu trong các thượng hội đồng giám mục, dù đó là các nữ tu, điều này luôn gây sốc và làm cho Giáo hội nghèo đi rất nhiều. Phụ nữ đã phải ngậm trong lòng lệnh phục tùng. Họ nghĩ mình không có khả năng, mình bất tài. Chính tôi, khi một trong các người thân nói với tôi: “Chị ứng cử vào chức tổng giám mục giáo phận Lyon đi”, tôi trả lời: “Không, không thể được.” Tôi sợ. Rồi tôi nghĩ, đây là lý do chính đáng, phải tiến tới để các phụ nữ khác có thể nói: tôi dám ứng cử, tôi có khả năng. Bây giờ rất nhiều phụ nữ khen tôi! Tôi cũng đặt vấn đề về việc quản trị. Năm 2013 khi Đức Phanxicô được bầu chọn, ngài khẳng định trong Tông huấn Niềm vui Tin Mừng (Evangelii Gaudium) là cần phải làm việc nhiều để phân biệt rõ đâu là chính quyền và đâu là sứ vụ chức thánh. Không có gì thay đổi. Lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng đã không được nghe.

Trách nhiệm của phụ nữ là ở một bên: họ không đụng vào ba chức vụ chủ yếu trong Giáo hội, giảng dạy, phong thánh và chính quyền. Tôi nghĩ một giáo dân có thể đảm nhận trách nhiệm của một giám sự, có nghĩa là người canh gác theo nghĩa cổ của từ này. Họ theo dõi sự tôn trọng giáo điều, trung thành với đức tin, bảo vệ những người nhỏ bé, quản lý tốt các cộng đồng …  Và bên cạnh họ, trách nhiệm về bí tích vẫn được giao cho các ông. Nếu Giáo hội hoàn vũ không muốn nữ giới được phong chức, thì Giáo hội tách chức thánh ra khỏi chính quyền! Trong bối cảnh tinh thần, suy nghĩ rằng giám mục không mang một hình ảnh duy nhất, đã là một làn không khí tươi mát. Tôi nghĩ tiến trình này có thể khuấy động lương tâm tận sâu và hòa giải mọi người với Giáo hội.”

“Thật không công bằng khi nói phụ nữ không có tiếng nói”

“Ứng cử vào chức vụ tổng giám mục giáo phận Lyon như bà Anne Soupa làm không phải là phục vụ phụ nữ. Tôi đã nghe các phụ nữ cho biết, họ bị tổn thương vì cách làm này. Vấn đề chỗ đứng của phụ nữ trong Giáo hội quá nghiêm túc để bị đối xử một cách châm biếm như vậy. Tình trạng đã thay đổi nhiều kể từ công đồng. Các nữ giáo dân  – dù đa số vẫn là các nam giáo dân – đã giảng dạy trong các học viện và tham dự vào việc đào tạo các giáo sĩ. Họ có tước vị đại học và có tiếng nói. Mặt khác họ đóng góp rất nhiều vào việc thánh hóa dân Chúa, họ tham dự nhiều vào đời sống phụng vụ. Họ dạy giáo lý; họ phụ trách các lớp chuẩn bị hôn nhân, chuẩn bị cho trẻ em, người lớn được rửa tội, rước lễ lần đầu, thêm sức. Đời sống gia đình cũng là nơi thánh hóa sứ vụ của họ.

Còn về việc quản trị trong Giáo hội, công việc này thường do nam nữ giáo dân làm trong các phong trào Công giáo tiến hành, nhiều phong trào hậu công đồng có tầm quan trọng chính của sứ vụ Giáo hội. Công đồng đã đặc biệt nhấn mạnh đến giá trị của phép rửa tội, chúng ta được kết hợp vào Chúa Kitô ‘linh mục, ngôn sứ, vương giả’. Nghĩ rằng một người nên trở thành giám mục để thực thi tất cả tiềm năng phép rửa là quan điểm giáo sĩ. Trọng tâm nhiệm vụ của Giáo hội là giải hòa với Chúa và với sự hiệp nhất nhân loại đã bị chia xé. Đó là nhiệm vụ của tất cả những người được rửa tội, khởi đi từ chứng từ đời sống của họ. Giáo hội là tập hợp của những người được rửa tội này, họ loan báo, làm chứng, hành động và phục vụ.

Điều đó nói lên phụ nữ phải có nhiều chỗ hơn trong các tiến trình đưa ra quyết định. Hội đồng giám mục nên có nhiều phụ nữ hơn. Cuộc khủng hoảng lạm dụng tình dục sẽ không xảy ra như nó đã xảy ra nếu phụ nữ có tiếng nói. Tôi cũng không hiểu vì sao phụ nữ được mời đến thượng hội đồng giám mục (một hội đồng tư vấn) lại không có quyền bỏ phiếu, ngược với các vị khách nam không phải là giám mục khác. Các bề trên của các Dòng nữ có kinh nghiệm rất nhiều về lãnh vực này và các thách thức mà Giáo hội phải đưa ra. Cuối cùng, chúng ta có thể tự hỏi về vấn đề rao giảng trong phụng vụ cho các giáo dân đã được đào tạo”.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Nguồn: Phanxico.vn