Ngày 2/2 hằng năm, Giáo hội cử hành Lễ Nến hay còn gọi Lễ Đức Mẹ dâng Chúa Giê-su trong Đền Thánh. Sau đó, ngày này cũng được chọn là ngày Lễ Thánh Hiến hay ngày gặp mặt các Tu sĩ. Vậy việc chọn ngày Lễ Thánh Hiến trùng với ngày Lễ Nến có những ý nghĩa gì? Thiên Chúa muốn chúng ta suy gẫm và tìm hiểu để kín múc điều gì trong ngày lễ trọng đại này?
Trước hết, chúng ta thấy Chúa Giê-su được dâng hiến vào Đền Thờ là theo luật dạy “Mọi con trai đầu lòng phải hiến dâng cho Thiên Chúa”. Tại sao vậy?
Thưa, bởi vì xưa khi Chúa giải thoát dân Chúa khỏi Ai Cập, Chúa đã phải trả giá quá đắt mới đánh bại được sự cứng tin của Pha-ra-ô. Sau bao nhiêu tai họa nhưng Pha-ra-ô vẫn dứt khoát không để cho Dân Chúa ra đi, và cuối cùng, Chúa phải sát hại tất cả đứa con đầu lòng của Ai Cập. Đứng trước biến cố kinh hoàng đó, Pha-ra-ô mới đi đến quyết định thả cho Dân Chúa được ra đi.
Như vậy, để giải phóng Dân Chúa khỏi ách nô lệ Ai Cập, cái giá mà Thiên Chúa phải trả quá đắt; dẫu rằng Chúa có toàn quyền trên tất cả nhưng Chúa chẳng muốn việc phải sát hại mọi đứa con đầu lòng của người Ai Cập. Chúa không phải là một bạo chúa khát máu. Ngài đã làm mọi cách để cảnh tỉnh khuyến cáo, để làm sao giành lại được sự tự do cho con cái It-ra-en nhưng Pha-ra-ô dứt khoát không chịu và Chúa đành phải dùng án phạt giết chết tất cả con cái đầu lòng của Ai Cập, từ nô lệ cho đến hoàng cung. Điều này làm cho nhiều người bên lương không chấp nhận một Thiên Chúa gian ác và uy lực, nhưng họ không hiếu được rằng Thiên Chúa đã làm mọi cách để cứu dân chúng trước sự chai cứng quá độ của Pha-ra-ô. Chính bởi lòng chai dạ đá của con người mà Chúa phải chấp nhận một cái giá quá đắt, Chúa phải mang tiếng quá đắt để giải thoát dân người. Bởi đó, Chúa căn dặn con cái Itraen: “Cho nên từ nay về sau, mọi con cái đầu lòng, con người cũng như con vật, phải được dâng hiến để nhắc cho các ngươi nhớ cái gái quá đắt mà Ta phải chuộc về cho các ngươi từ kiếp nô lệ trở thành kiếp người tự do. Bởi đó, phải biết ơn Ta và lo trân trọng mà giữ lấy sự tự do đó cho các ngươi mà phụng thờ Ta”.
Cho nên, Chúa Giê-su dẫu là Thiên Chúa nhưng khi đi vào trong dân tộc Itraen vẫn phải tuân giữ điều luật. Nhưng đó chỉ là nghĩa bóng, còn điều thứ hai, quan trọng và ý nghĩa hơn cả đó là Chúa Giê-su đã tự nguyện hiến dâng mạng sống mình trên cây thập tự giá làm một lễ tế để chuộc con người về cho Thiên Chúa vì tội xúc phạm đến Thiên Chúa.
Điều đó nhắc nhở chúng ta rằng: Tất cả chúng ta đang mắc nợ Chúa Giê-su trong thân phận kiếp người nô lệ. Chúa Giê-su đã đến dùng sinh mạng của mình để chuộc lấy chúng ta khỏi kiếp nô lệ của thế gian, ma quỷ; đồng thời trả lại chúng ta trong sự tự do được làm con Thiên Chúa. Qua đó, chúng ta thuộc về Chúa Giê-su và lòng biết ơn của chúng ta đối với Chúa Giê-su là dâng hiến cuộc đời chúng ta cho chính Ngài bởi vì chúng ta thuộc về sở hữu của Ngài.
Bởi đó, trong đời sống Thánh hiến, ngày lễ nến có một ý nghĩa rất đặc biệt vì ngày đó nhắc cho người tu sĩ nhớ việc con người được dâng hiến cho Thiên Chúa là để trả lại món nợ Chúa Giê-su đã chuộc con người trên cây thập tự giá. Và con người dâng hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa để diễn tả lòng biết ơn của con người đối với Chúa Giê-su qua gía máu mà Chúa đổ ra trên cây thập tự giá.
Bài đọc thêm: Ý nghĩa lời khấn khiết tịnh
Cuộc đời chúng ta không vĩ đại bằng cuộc đời của Chúa Giê-su bởi Chúa Giê-su vỗn dĩ là Thiên Chúa nhưng đã dám hi sinh tất cả để cứu chuộc con người. Vậy thì chúng ta hi sinh lại một chút con người cuộc đời của mình cho Thiên Chúa đối với Chúa Giê-su chẳng có ý nghĩa là mấy. Cho nên người tu được mời gọi cách đặc biệt để sống lòng tạ ơn đối với Chúa Giê-su – Đấng đã chuộc con người về cho Thiên Chúa. Đó là một điều rất quan trọng.
Hành trình bước theo Chúa là hành trình tạ ơn Chúa Giê-su vì đã cứu chuộc chúng ta và Ngài mời gọi chúng ta sống lòng tạ ơn đó bằng cách liên lỉ dâng hiến con người cuộc đời chúng ta cho Chúa Giê-su như một hy tế. Chúa muốn thế nào thì con chấp nhận như vậy vì con bây giờ không thuộc về con mà con thuộc hoàn toàn về Chúa. Chúa muốn sao con nên vậy, con vâng phục Chúa như vậy. Đó là ý nghĩa sâu thẳm của cuộc đời dâng hiến mà Chúa mời gọi con người.
Có những lúc chúng ta nói đi theo Chúa, dâng hiến cuộc đời cho Chúa nhưng chỉ là nói trên môi trên miệng nên ngày lễ nến nhắc nhở chúng ta nhìn lại sự tự do và lòng mến của chúng ta trong ý thức rõ ràng “con dâng hiến cuộc đời con cho Chúa, cho con nên một với hy tế của Chúa Giê-su để con được dâng hiến cho Cha như một của lễ toàn thiêu vẹn toàn; xin cha đón nhận con. Đó là ý nghĩa thâm sâu của ngày lễ nến. Nến là ví Chúa Giê-su là ánh sáng soi đường cho dân ngoài, nghĩa cử rước Chúa Giê-su là ánh sáng vào trong Đền Thờ nhắc chúng ta đón lấy Ngài trở thành ánh sáng cho cuộc đời chúng ta. Và khi chúng ta tiến dâng cuộc đời chúng ta cho Ngài thì chúng trở nên chứng nhân, trở nên ngọn đuốc soi cho mọi người thấy đường mà đi, thấy lối mà bước và trở về nhà của Cha mình.
Bởi đó, trong ngày lễ nến đặc biệt, chúng ta cùng hợp lòng hợp ý trong ý thức và sự tự do, trong lòng mến và sự khao khát để dâng mình cho Chúa Giê-su, nên một với Ngài mà dâng lên Chúa Cha lễ tế của Chúa Giê-su được dâng trên bàn thờ, để khắc ghi thời khắc chúng ta được trở nên của lễ dâng hiến cho Thiên Chúa trong ý thức, trong tự do và trong lòng mến.
Lạy Chúa Giê-su, Ngài là Đấng thiết lập nhưng Ngài vẫn thực hiện lề luật để dâng tiến cho Thiên Chúa vì đó là điều hợp với đạo lý; còn chúng con, chính Chúa đã dâng hiến chính mình trên cây thập tự giá để chuộc chúng con về và chúng con thuộc về Chúa, thuộc sở hữu của Chúa – đó là lẽ đương nhiên nhưng Chúa muốn chúng con tự nguyện, tự do và ý thức để dâng hiến sinh mệnh chúng con cho Chúa. Chúa không lấy quyền để buộc nhưng Chúa muốn chúng con với tất cả ý thức, nhận thức, sự tự do, lòng khao khát và yêu mến để hiến dâng tất cả con người cuộc đời chúng con cho Ngài. Xin cho chúng con nên một với Chúa trong lễ tế của Chúa Giê-su; nên một với Ngài trong hy lễ toàn thiêu, hy lễ tạ ơn, hy lễ tạ tội mà cầu nguyện cho thế giới nhân loại được nhận biết Thiên Chúa là Cha, Chúa Giê-su là Con Chí Ái của Ngài và tất cả chúng con là anh em của nhau. Amen.
(Trích bài giảng Lm. Gio-an Lưu Ngọc Quỳnh CsSR trong Thánh Lễ Nến ngày 2.2 của Nhà Tĩnh Tâm Giê-ra-đô)
Maria Thanh Tâm
Truyền thông Sinh viên Công giáo